Çene eklemi hastalıkları nelerdir?

Çene eklemi hastalıkları1. Kas hassasiyeti ve ağrıları
2. Çene hareketlerinde değişiklik ve kısıtlılık
3. Eklem sesleri
4. Ağızda kayma
5. Çiğneme düzeninin bozulması
6. Ağzı açamama
7. Sıkıntı, karamsarlık ve diğer psikoljik bozukluklar
8. Kulak çınlaması, baş dönmesi, halsizlik gibi şikayetler.
En sık görülen şikayet eklem sesleridir. Bu diskin yer değiştirmesine bağlı olabildiği gibi, eklemi oluşturan diğer yapıların bozukluklarından ve kasların bir biri ile uyumlu çalışmamasından da olabilir. Sesler "tak" diye (klik) ya da ince çıtırtılar şeklinde (krepitasyon) görülebilir. Klik genellikle diskin yer değiştirmesi ile ilgilidir. Bu geri dönüşümlü veya dönüşümsüz olabilir.
Teşhis: Muayene yanında röntgen incelemelerinin de teşhiste önemini vurgulamak gerekir. Kemiklerle ilgili bozukluğu en iyi direkt filmler ve bilgisayarlı tomografi, yumuşak dokularla ve diskle ilgili bozukluğu en iyi Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) gösterir.

Çene Eklemi Hastalıkları Tedavisi

Uyguladığımız tedavi yöntemlerini kısaca özetlersek; amaç her şeyden önce hastanın bu konuda eğitilmesi ve buna sebep olan faktörlerin ortadan kaldırılmasıdır.

Manyetik Rezonans Görüntüleme

Hangi tedavi yöntemlerini ne amaçla kullanıyoruz?

1. İlaç tedavisi: Ağrıyı kesmek, kasları gevşetmek ve hastayı ruhsal olarak rahatlatmak amacı ile verilir.

2.Fizik tedavi yöntemleri: Burada ağrı kesici elektrik akımları, yüzeyel ve derin doku ısıtıcıları kullanılır. Böylece hastanın ağrısı azalır, kasılmış bulunan kaslar gevşer, kısalmış dokuların gerilmesi için iyi bir zemin hazırlanmış olur.

çene eklemi tedavisi

3. Soğuk tedavisi: Özellikle darbeler ve ameliyat sonrası girişimlerden sonra önem kazanır. Şişlik ve ağrıyı azaltır.

4. Eklem içine enjeksiyon: Ağrı kesici maddeler verilebildiği gibi, eklem düzensizliğinin arttığı durumlarda eklem kayganlığını arttırıcı maddeler verilmektedir.

Eklem içine enjeksiyon

5. Psikoterapi: Hastayı gevşetmek ve var olan psikolojik bozukluğu tedavi etmek amaçlanır.

6. Splint tedavisi: Disk yer değiştirmelerinde diski normal konuma getirmek amacı ile kullanılan ağız içi plağıdır. Bir diğer kullanım nedeni, kasları gevşetmek, kapanış bozukluklarını düzenlemek ve gece olan diş gıcırdatmalarında, fonksiyon bozukluğunu en aza indirmektir.

7. Manipülasyon: Yer değiştirmiş bulunan disk elle normal konuma getirilmeye çalışılır. Ağız açıklığının çok kısıtlandığı durumlarda da normal hareket açıklığını sağlamak amacı ile yapılır.

çene eklemi egzersizi

Ev Programı ve Egzersiz

Her hasta için günlük dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:

1. Yumuşak bir diyet uygulanmalı, çok sert şeyler (fındık, fıstık gibi) yenilmemelidir. Bir yiyecek, ısırmak yerine, ufak lokmalar şekline getirilerek yenmelidir. Tek taraflı çiğnemekten kaçınılmalıdır. Bir problem nedeniyle yapılamıyorsa bir an önce çözüm bulunarak normal çiğneme temin edilmelidir.

2. Esnerken ve gülerken ağız fazla açılmamalıdır.

3. Uzun süre konuşmak, sakız çiğnemek, kuru yemiş yemek (özellikle uzun süreli çekirdek yemek) ve şarkı söylemekten kaçınılmalıdır. Bunlar eklemi çevreleyen kasları yorarlar.

4. Soğuk havalarda boyun ve yüz kaslarının sıcak tutulmasına özen gösterilmelidir.

5. Ağızdan ve yüzeyel solunum yerine, burunla ve daha derin solunum yapılmalıdır.

6. Gece çok yüksek yastıkta yatılmamalıdır. Uyumadan önce alt çene tamamen aşağıya düşecek tarzda tutulmaya gayret gösterilmelidir. Yüz üstü uyumaktan kaçınılmalıdır.

7. Araba kullanırken başın arkası desteklenmeli ve dik durmaya çalışılmalıdır. Arabanın aynaları bu şekilde ayarlanmalıdır. Bir bel desteğinin kullanılması da yararlı olabilir.

8. Baş ve omuzların dik pozisyonda olmasına dikkat edilmeli, öne eğik durmamaya çalışılmalıdır. Ayrıca günlük aktiviteler sırasında, hasta omuzlarını arka ve aşağıya doğru kaydırmalıdır. Kalça ve dizler 90 derece bükülmüş ve ayaklar yere tam temas edecek şekilde oturulmalıdır.

9. Dil ağız tavanında gevşek bir şekilde tutulmalıdır.

10. Hasta her zaman şu cümleyi kendine telkin etmeli, hatta evin her yerine yazmalıdır: "Dudaklar bitişik, dişler ayrı". Amaç kasların gevşemesidir.

11. Hasta kendisini nelerin sıkıntıya soktuğunu bilmeli ve bunlarla başa çıkmasını öğrenmelidir.

12. Gevşeme tekniği: Günün streslerinden korunmak ve kaslarda gevşeme sağlamak amacı ile yapılır. Tüm vücudu ilgilendirebildiği gibi, sadece çene kaslarına yönelik olarak da yapılabilir. Hasta bunu tek başına, her gün yapmalıdır. Bazen bu konuda "Biofeedback" denen aletten de faydalanılır. Çene kaslarına yönelik olanı şöyle uygulanmalıdır:

a. Hasta şakaklarında ve çenesinde şiddetli kasılma hissedene kadar çenesini sıkar. Beş saniye bu durumda bekler.
b. Çenesini açar ve tamamen gevşer. Bu konumda 10 saniye bekler.
c. Çenesini dirençli veya dirençsiz olarak yanlara doğru 3-5 kez hareket ettirir.

Bu egzersiz 10-15 kez tekrar edilir.

Bütün bunlara rağmen hastanın ağrısı devam ediyorsa, uygun ilaç tedavisinin yanı sıra, psikiyatrist yardımı istenmeli ve gerekirse fizik tedavi yöntemlerine başvurulmalıdır.